St John’s Wort (Βαλσαμόχορτο)

Το υπερικό, βοτανικά γνωστό ως Hypericum perforatum, είναι ένα άγριο φυτό, αυτοφυές στην Ευρώπη και την Ασία. Έχει κίτρινα άνθη σε σχήμα αστεριού.

Συλλέγεται παραδοσιακά γύρω από την Ημέρα του Αγίου Ιωάννη στα τέλη Ιουνίου – εξ ου και το όνομα.

Τα άνθη και τα μπουμπούκια του φυτού μπορούν είτε να αποξηρανθούν και να γίνουν κάψουλες και τσάι είτε να συμπιεστούν για χρήση σε έλαια και υγρά εκχυλίσματα.

Χρησιμοποιείται πιο συχνά για τη θεραπεία της κατάθλιψης και των συναφών καταστάσεων, όπως το άγχος, τα προβλήματα ύπνου και η εποχιακή συναισθηματική διαταραχή.

Βιοχημικά το βαλσαμόχορτο λειτουργεί βοηθώντας στην υποστήριξη της επαναπρόσληψης ντοπαμίνης, σεροτονίνης, νορ-αδρεναλίνης και GABA. Όλα τα καλά “πράγματα” που χρειαζόμαστε για μια υγιή και πιο χαρούμενη διάθεση!

Το ενδιαφέρον μέρος των πρόσφατων μελετών είναι ότι προηγουμένως η υπερικίνη (hypericin) ήταν το συστατικό που οι άνθρωποι πίστευαν ότι παρέχει τα περισσότερα οφέλη για την ανύψωση της διάθεσης – οι έρευνες υποδεικνύουν ότι είναι ο συνδυασμός όλων των συστατικών του φυτού προσδίδει αυτό το αποτέλεσμα.

Το βαλσαμόχορτο βοηθά επίσης στη μείωση και στη διάσπαση των επιπέδων της ορμόνης του στρες στο σώμα, της κορτιζόλης. Κλινικές δοκιμές έχουν δείξει επίσης ότι το βαλσαμόχορτο βοηθά σε ορισμένες από τις ψυχολογικές πτυχές που οφείλονται σε ορμονικές αλλαγές όπως το PMS, η περιεμμηνόπαυση και η εμμηνόπαυση.

Η χρήση του βαλσαμόχορτου βοηθά επίσης στη μείωση των παρενεργειών που βρίσκουν ορισμένοι με τη συμβατική θεραπεία, για παράδειγμα οι στομαχικές διαταραχές που παρατηρούνται με ορισμένα φάρμακα. Αυτό δεν συμβαίνει με το βαλσαμόχορτο.

Βαλσαμόχορτο & Κατάθλιψη

Υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που υποστηρίζουν τη χρήση του St. John’s wort στη θεραπεία της κατάθλιψης.

Το 2016, μια εις βάθος ανασκόπηση 35 μελετών εξέτασε αυτές τις επιπτώσεις.

Διαπιστώθηκε ότι το βότανο του Αγίου Ιωάννη:

• Μείωσε τα συμπτώματα της ήπιας και μέτριας κατάθλιψης περισσότερο από ένα εικονικό φάρμακο
  Μείωσε τα συμπτώματα σε παρόμοιο βαθμό με τα συνταγογραφούμενα αντικαταθλιπτικά
  Φάνηκε να έχει λιγότερες παρενέργειες από τα συνταγογραφούμενα αντικαταθλιπτικά
  Δεν φαίνεται να μειώνει την σεξουαλική ορμή, μια κοινή παρενέργεια των αντικαταθλιπτικών

Ωστόσο, μέχρι στιγμής παρατηρείται έλλειψη ερευνών σχετικά με τις επιπτώσεις του στη σοβαρή κατάθλιψη.

Μια άλλη πρόσφατη ανάλυση εξέτασε 27 μελέτες που συνέκριναν τα αποτελέσματα του βαλσαμόχορτου και των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Η ανάλυση έδειξε ότι το υπερικό είχε παρόμοια αποτελέσματα με αυτά των αντικαταθλιπτικών στην ήπια έως μέτρια κατάθλιψη.

Διαπίστωσε επίσης ότι λιγότεροι άνθρωποι σταμάτησαν να παίρνουν το υπερικό κατά τη διάρκεια των μελετών, σε σύγκριση με τα αντικαταθλιπτικά. Αυτό μπορεί να οφείλεται στις λιγότερες παρενέργειές του.

Επιπλέον, σε μια ελεγχόμενη μελέτη, 251 άτομα που έλαβαν 900–1.800 mg raw βοτάνου για έξι εβδομάδες παρουσίασαν μείωση 56,6% στη βαθμολογία κατάθλιψής τους, σε σύγκριση με μείωση της τάξεως του 44,8% σε αυτούς που λάμβαναν αντικαταθλιπτικά.

Τέλος, μια άλλη ελεγχόμενη μελέτη σε 241 άτομα που έπαιρναν βότανο ή αντικαταθλιπτικό βρήκε ότι το 68,6% των ανθρώπων παρουσίασαν μείωση των συμπτωμάτων με το βαλσαμόχορτο, σε σύγκριση με το 70,4% αυτών που έλαβαν αντικαταθλιπτική αγωγή.

Βαλσαμόχορτο & Άλλες Παθήσεις

Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS): Μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα συμπληρώματα βαλσαμόχορτου μείωσαν τα συμπτώματα του PMS. Ωστόσο, μια πιο πρόσφατη ανασκόπηση μελετών δεν το βρήκε πιο αποτελεσματικό από ένα εικονικό φάρμακο.

Επούλωση τραυμάτων: Όταν εφαρμόζεται στο δέρμα, έχει βρεθεί ότι θεραπεύει αποτελεσματικά πληγές πίεσης, πληγές, μώλωπες, εγκαύματα και αιμορροΐδες.

Συμπτώματα εμμηνόπαυσης: Μια μικρή μελέτη βρήκε σημαντική μείωση στα συμπτώματα που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση μετά τη λήψη υγρού εκχυλίσματος του βοτάνου, σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο.

Εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD): Το SAD είναι μια μορφή κατάθλιψης που εμφανίζεται κατά τους χειμερινούς μήνες. Υπάρχουν αρκετά αδύναμα στοιχεία που υποστηρίζουν τη χρήση συμπληρωμάτων του φυτού για τη θεραπεία του SAD.

Καρκίνος: Μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες έχουν δείξει ότι η υπερικίνη στο υπερικό μπορεί να αναστείλει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Ωστόσο, δεν συνιστάται ως θεραπεία καρκίνου λόγω της πιθανής αλληλεπίδρασής του με άλλα αντικαρκινικά φάρμακα.

Επιπλέον, ορισμένοι ισχυρίζονται ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής (OCD) και να βοηθήσει τους ανθρώπους να σταματήσουν το κάπνισμα. Ωστόσο, προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτούς τους ισχυρισμούς.