Smartshop

Kanna – Η Φαρμακολογία του Φυτού

Το Kanna είναι ένα “παρατσούκλι” του αφρικάνικου παχύφυτου Sceletium tortuosum. To S.tortuosum κατατάσσεται βοτανολογικά στην οικογένεια Mesembryanthemaceae (Aizoaceae). Η ονομασία “Sceletium” προέρχεται από τη λατινική λέξη sceletus. Οφείλεται στις φλέβες των φύλλων του οι οποίες αποκτούν σκελετωμένες δομές όταν τα αυτά αφυδατώνονται.

Το S.tortuosum φύεται φυσικά στη Νότια Αφρική. Είναι ευρέως γνωστό στις φυλές αυτοχθόνων σε εκείνα τα μέρη – ειδικά στη Namaqualand όπου χρησιμοποιείται συχνά για τις θεραπευτικές και ψυχοδραστικές ιδιότητες του. Οι ντόπιοι το αποκαλούν και kougoed. Παραδοσιακά το φυτό μασιέται τόσο για τις ψυχοδραστικές επιδράσεις του όσο και για το γεγονός ότι φαίνεται να ενισχύει τις ικανότητες τους στο κυνήγι. Οι ερευνητές του φυτού υποστηρίζουν ότι αυτή η ονομασία αναφέρεται στην ολοκλήρωση της παραδοσιακής ετοιμασίας του φυτού. Μετά το θερισμό του φυτικού υλικού, αυτό αποξηραίνεται και υπόκειται σε διαδικασία ζύμωσης για την αύξηση των ψυχοδραστικών επιδράσεων του.

Kanna – Αλκαλοειδή

Τα κύρια αλκαλοειδή που ευθύνονται για τις ψυχοδραστικές επιδράσεις του S.tortuosum είναι η μεσεμβρίνη (mesembrine), η μεσεμβρενίνη (mesembrenine ή mesembrenone), η μεσεμβρανόλη (mesembranol) και η μεσεμβρενόλη (mesembrenol). Η μεσεμβρίνη μπορεί να μετατραπεί σε Δ7-μεσεμβρενόνη μέσω ζύμωσης. Υποτίθεται ότι η μεσεμβρίνη και η μεσεμβρενίνη είναι τα 2 αλκαλοειδή με τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στους φυτικούς ιστούς. Επιβεβαιωμένα η μεσεμβρίνη είναι ένας ικανός αναστολέας επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (SRI) ενώ η μεσεμβρενίνη είναι ένας διπλός αναστολέας SRI και PDE4. Το raw φυτό εμπεριέχει ποικίλες συγκεντρώσεις αλκαλοειδών/βάρος σε ποσοστώσεις 0.05 – 2.3%.

Το δυνητικό του φυτού ως εναλλακτικό συμπλήρωμα για την προώθηση της ευεξίας και την αντιμετώπιση πλειάδας ψυχολογικών και ψυχιατρικών διαταραχών όπως είναι η κατάθλιψη και οι αγχώδεις διαταραχές, έχει εγείρει έντονο ενδιαφέρον για τις φαρμακολογικές του ιδιότητες .

Το S.tortuosum είναι ένα από τα λίγα φυτά που φαίνονται να εμπεριέχουν τα αλκαλοειδή μεσεμβρίνη και μεσεμβρενίνη τα οποία πιθανότατα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση ευεξίας και τη διαχείριση της κατάθλιψης και αγχώδων διαταραχών. Αυτά τα αλκαλοειδή φαίνονται να διαθέτουν ψυχοδραστικές, χαλαρωτικές, υπνωτικές και ευφορικές ιδιότητες αναλόγως της δοσολογίας. Λόγω αυτών των ιδιοτήτων χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του άγχους, της νευρικής έντασης, της εξάρτησης από το αλκοόλ αλλά και για την καταστολή της πείνας και της δίψας. Σε καμία περίπτωση δεν προκαλούν έντονη αλλοιωμένη αντίληψη της πραγματικότητας. Αξίζει ξεκάθαρα να αναφερθεί ότι σύμφωνα με κλινικές μελέτες δεν δημιουργούν σωματική ή ψυχολογική εξάρτηση! Οι συγκεντρώσεις τους ανά στέλεχος S.tortuosum θα διαφέρουν αναλόγως του μικροκλίματος της περιοχής καλλιέργειας και γενετικών παραγόντων.

Ασφάλεια & Τοξικολογία

Η παροχή του Kanna σε ισχυρές δόσεις σε χρονικό ορίζοντα 2 εβδομάδων δεν έδειξε την παραμικρή τοξικότητα ακόμα και σε δόσεις για “ελέφαντες” (1800 φορές xτη συνιστώμενη δόση των 25 mg εκχυλίσματος 2:1). Η παροχή υπερβολικά υψηλών δόσεων (200 φορές x τη συνιστώμενη) και η συνακόλουθη παρατήρηση με αιματολογικές και ιστολογικές εξετάσεις επίσης δεν έδειξαν τοξικές επιδράσεις. Κατά συνέπεια φαρμακολογικά πρόκειται για ένα απόλυτα ασφαλές βότανο όταν δεν συντρέχει η ταυτόχρονη λήψη φαρμακευτικών σκευασμάτων και ουσιών.

Η παροχή 8 ή 25 mg ενός εκχυλίσματος 2:1 σε καθημερινή βάση για 3 μήνες -σε υγιείς ενήλικες) δεν συσχετίστηκε με μεταβολές στις καρδιαγγειακές παραμέτρους (πίεση του αίματος, καρδιακούς παλμούς, ρυθμούς αναπνοής). Δεν παρατηρήθηκαν άλλες παρενέργειες.

Απορρόφηση Αλκαλοειδών

Κατά την αξιολόγηση των 4 κύριων αλκαλοειδών του Kanna μέσω λήψης διά της στοματικής οδού (στοματικής ή υπογλώσσιας) και της συνακόλουθης εξέτασης των εντερικών μεμβρανών αποδείχτηκαν τα ακόλουθα: Και τα 4 αλκαλοειδή διαπερνούν τις μεμβράνες. Η μεσεμβρίνη επιδεικνύει τους μεγαλύτερους ρυθμούς απορρόφησης ακολουθούμενη από τη μεσεμβρανόλη. Η μεσεμβρενόλη και η μεσεμβρινίνη επιδεικνύουν χαμηλότερους ρυθμούς απορρόφησης. Όλα τα στοιχεία απορροφούνται και από τις εντερικές και από τις στοματικές μεμβράνες.

Υψηλότεροι ρυθμοί απορρόφησης παρατηρούνται στο έντερο παρά στη στοματική κοιλότητα. Αυτές οι αναφορές ισχύουν τόσο για τις καθαρές μορφές των αλκαλοειδών όσο και για τα εκχυλίσματα. Κάθε μέθοδος λήψης επιτυγχάνει την απορρόφηση των αλκαλοειδών. Παραδοσιακά οι φυλές της Νότιας Αφρικής το μασάνε.

Ζύμωση: Παραδοσιακά το φυτό ζυμώνεται για τις ψυχοδραστικές του ιδιότητες. Εξαιτίας της ζύμωσης καταλήγει να έχει χαμηλότερες συγκεντρώσεις οξαλικού οξέος. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η ζύμωση προωθεί μια πιο δυνατή νοητική εμπειρία με πολύ μικρότερες πιθανότητες στομαχικών ενοχλήσεων. Οι αυτόχθονες της Νότιας Αφρικής αφήνουν το βότανο να ζυμωθεί για μια εβδομάδα – αποκαλούν το τελικό παραγόμενο αποτέλεσμα “Kougoed”.

Kanna – Ωφέλιμες Επιδράσεις σε Κλινικές Μελέτες

Άγχος

Σε κλινικές μελέτες σε αρουραίους, σε δόσεις 5mg/kg ή 20mg/kg ενός εκχυλίσματος Kanna (το ισοδύναμο 40-160 mg για έναν άνθρωπο 60 κιλών), αποδείχτηκε ότι η παροχή του εκχυλίσματος μείωσε το άγχος και μετρίασε την αύξηση κορτικοστερόνης. Η χαμηλότερη δόση φάνηκε να είναι ελαφρώς πιο αποτελεσματική από τη μεγαλύτερη δόση για αυτές τις παραμέτρους. Η υψηλότερη δόση φάνηκε καλύτερη στην αποτροπή ανωμαλιών που σχετίζονταν με το ανοσοποιητικό σύστημα ως απόρροια του στρες.

Σύμφωνα με μια μικρή μελέτη σε ανθρώπους η λήψη εκχυλίσματος (εκχύλισμα 2:1 σε δόση 25 mg) πριν την έναρξη μιας άσκησης PLT (Perceptual-load-task: αξιολογεί το χρόνο αντίδρασης και μπορεί να φέρει το υποκείμενο σε κατάσταση άγχους) έδειξε τα ακόλουθα: Η λήψη του συμπληρώματος ναι μεν απέτυχε να βελτιώσει την επίδοση όμως πέτυχε να μειώσει την αντιδραστικότητα της αμυγδαλής στη δοκιμασία. Κατά συνέπεια πέτυχε να μειώσει την κατάσταση άγχους στα υποκείμενα της μελέτης.

Ως κατάσταση άγχους ορίζουμε την αίσθηση άγχους κατά την ανταπόκριση σε στρεσογόνες καταστάσεις – σε αυτήν την περίπτωση η εγκεφαλική περιοχή που είναι γνωστή ως αμυγδαλή επιδεικνύει δραστηριότητα υψηλότερη της φυσιολογικής. Αυτή η κατάσταση άγχους μπορεί να μειώσει τη γνωσιακή επίδοση κατά τη διάρκεια στρεσογόνων καταστάσεων – δεν σχετίζεται εγγενώς με το χρόνιο άγχος. Πρακτικά η λήψη του Kanna θα μπορούσε να είναι χρήσιμη κατά τη διάρκεια έντονων στρεσογόνων καταστάσεων.

Κατάθλιψη

Σε ζωϊκές μελέτες σε αρουραίους, η λήψη του βοτάνου φαίνεται να έχει αντικαταθλιπτικές ιδιότητες. Η λήψη του ισοδύναμου 8-25 mg ενός εκχυλίσματος 2:1 για τους ανθρώπους είχε διακριτές “ανεβαστικές” επιδράσεις. Απαιτούνται περισσότερες μελέτες για την εξαγωγή ξεκάθαρων συμπερασμάτων.

Εκμάθηση (Νοοτροπικό)

Σε μια μελέτη πάνω σε 16 υγιείς εθελοντές ηλικίας 45-65 ετών, η λήψη 25 mg ενός εκχυλίσματος 2:1 που εμπεριείχε 0,4 % συνολικά αλκαλοειδή (μεσεμβρίνη, μεσεμβρενόλη, μεσεμβρανόλη και μεσεμβρενόνη) πέτυχε να βελτιώσει τις εκτελεστικές λειτουργίες και τη γνωσιακή ευελιξία.

*Εκχύλισμα 2:1 = Εκχύλισμα που ισούται με διπλάσια ποσότητα raw βοτάνου. Στην περίπτωση του Kanna, τα 25 mg του εκχυλίσματος που χρησιμοποιήθηκαν για τις κλινικές μελέτες ισοδυναμούσαν με 50 mg raw ζυμωμένου Kanna.

Αλληλεπιδράσεις & Αντενδείξεις

Το S.tortuosum μπορεί να προκαλέσει υπνηλία. Η ταυτόχρονη λήψη του μαζί με χαλαρωτικά και υπνωτικά φάρμακα μπορεί να προκαλέσει υπερβολική υπνηλία.

Το S.tortuosum θεωρείται SRI (αναστολέας επαναπρόσληψης σεροτονίνης). Δεν πρέπει να συνδυάζεται με αντικαταθλιπτικά φάρμακα ή με φαρμακευτικούς αναστολείς της μονοαμινικής οξειδάσης (MAO). Συστήνεται η αποφυγή χρήσης βοτάνων που φαίνονται να επιδρούν σε υποδοχείς σεροτονίνης (πχ βαλσαμόχορτο) ή που φαίνονται να επιδεικνύουν αναστρέψιμη αναστολή της μονοαμινής οξειδάσης (RIMA) (πχ Syrian Rue, B.caapi).

Δεν υπάρχουν έρευνες με αντικείμενο την ασφαλή χρήση του φυτού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του θηλασμού. Οπότε οι γυναίκες που βιώνουν αυτά τα υπέροχα στάδια θα πρέπει να απέσχουν.

Kanna – Δυνητικό Ανοσίας & Εθισμού

Το S.tortuosum είναι ένα φυτό που παρουσιάζει την αποκαλούμενη “αντίστροφη ανοσία” – παρεμφερώς με αυτήν που επιδεικνύεται από τα σεροτονεργικά αντικαταθλιπτικά ή από βότανα όπως το kava kava. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι για να γίνονται πιο έντονες και περισσότερο θεραπευτικές οι επιδράσεις, ο χρήσης του φυτού θα πρέπει να λαμβάνει τακτικά το φυτό. Αυτή η μέθοδος αποκαλείται και “priming” – συνήθως απαιτείται καθημερινή χρήση σε βάθος 1 εβδομάδας ώστε οι επιδράσεις να γίνουν πιο έντονες. Μετά από μια βδομάδα τακτικής χρήσης, η συνέχιση της λήψης του φυτού στις ίδιες δόσεις δεν προκαλέι αύξηση ή μείωση των ψυχοδραστικών επιδράσεων του.

Η ψυχολογική εξάρτηση από το Kanna είναι ένα ενδεχόμενο όμως είναι πολύ πολύ μικρότερης έντασης από αυτήν που παρουσιάζει η χρήση διεγερτικών ή αντικαταθλιπτικών. Φυσιολογικά η παύση της λήψης του βοτάνου δεν επιδεικνύει στερητικά συμπτώματα. Κάποιοι μακροχρόνιοι χρήστες αναφέρουν ήπια στερητικά συμπτώματα μικρής έντασης.

Πηγές

https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1259/sceletium

https://examine.com/supplements/sceletium-tortuosum/research/

https://psychonautwiki.org/wiki/Talk:Kanna#Chemistry

(The Importance of Sceletium tortuosum (L.) N.E. Brown and Its Viability as a Traditional African Medicinal Plant) https://www.intechopen.com/online-first/75402

Krstenansky JL. Mesembrine alkaloids: Review of their occurrence, chemistry, and pharmacology. J Ethnopharmacol. 2017 Jan 4;195:10-19. doi: 10.1016/j.jep.2016.12.004. Epub 2016 Dec 7. PMID: 27939420 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27939420/

Gericke, N., & Van Wyk, B. (2001). In African Natural Health CC (Ed.), Pharmaceutical compositions containing mesembrine and related compounds (6,288,104 ed.)

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8124331/

Patnala, S., & Kanfer, I. (2009). Investigations of the phytochemical content of sceletiu tortuosum following the preparation of “kougoed” by fermentation of plant material. Journal of Ethnopharmacology, 121(1), 86

https://www.researchgate.net/publication/23460716_Investigation_of_the_phytochemical_content_of_Sceletium_tortuosum_following_preparation_of_’Kougoed’_by_fermentation

Rebecca Schell,Scripps College (2004). Sceletium tortuosum and Mesembrine: A Potential Alternative Treatment for Depression https://scholarship.claremont.edu/scripps_theses/375/

Murbach et al (2014). A toxicological safety assessment of a standardized extract of Sceletium tortuosum (Zembrin®) in rats https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25301237/

Makolo et al (2019). Mesembrine: The archetypal psycho-active Sceletium alkaloid https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31299396/

Manda VK et al (2017). Quantification of mesembrine and mesembrenone in mouse plasma using UHPLC-QToF-MS: Application to a pharmacokinetic study

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27526669/

Manganyi MC, Bezuidenhout CC, Regnier T, Ateba CN. A Chewable Cure “Kanna”: Biological and Pharmaceutical Properties of Sceletium tortuosum. Molecules. 2021; 26(9):2557. https://doi.org/10.3390/molecules26092557g/10.3390/molecules26092557

Αφήστε μια απάντηση