Ιερός Λωτός – Ένα σύμβολο αγνότητας με πολλά δυνητικά οφέλη

Παραδοσιακή Χρήση

Ο λωτός είναι ένα πολυετές υδρόβιο φυτό. Βοτανολογικά κατατάσσεται στο μικρό γένος Nelumbo το οποίο αποτελείται από 2 είδη: Το Nelumbo nucifera Gaertn και το Nelumbo lutea Pear – το Ν.nucifera αποκαλείται και ασιατικός λωτός ενώ το N.lutea που φύεται στην αμερικάνικη ήπειρο αποκαλείται (και) αμερικάνικος λωτός. Σε γενικές γραμμές η λέξη “λωτός” αναφέρεται στον αστιατικό λωτό που φύεται κυρίως σε περιοχές της Ασίας και της Ωκεανίας.Ο λωτός Ν.nucifera θεωρείται ένα σύμβολο αγνότητας και τιμής στην ανατολική κουλτούρα. Το ιστορικό καλλιέργειας του ανέρχεται στα 5000-7000 χρόνια σε χώρες της Άπω Ανατολής. Το ιστορικό καλλιέργειας του ως διατροφικό μέσο και γιατρικό ξεπερνά τα 3000 χρόνια.

Ο λωτός είναι ένα παραδοσιακό βότανο για τους Ασιάτες. Σχεδόν κάθε κομμάτι των φυσικών ιστών του έχει ιστορικό χρήσης μεγαλύτερο των 1000 ετών στην παραδοσιακή κινέζικη ιατρική (TCM). Οι σπόροι του, τα ριζίδια του, τα φύλλα και τα άνθη του έχουν χρησμοποιηθεί και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται εκτενώς. Οι επιθυμητές επιδράσεις τους – σωματικές και ψυχοδραστικές – φαίνονται να οφείλονται κατά κύριο λόγο στις μεγάλες συγκεντρώσεις δευτερευόντων μεταβολιτών – αλκαλοειδή, φλαβονοειδή και φαινολικά οξέα. Τα τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί συστηματικές μελέτες για τη βελτιστοποίηση μεθόδων εκχύλισης αυτών των μεταβολιτών αφού το εμπορικό ενδιαφέρον στις αγορές της Ασίας αλλά και της Ευρώπης όλο και επεκτείνεται.

Φύλλα Λωτού

Ποικίλες μελέτες σε ζωϊκά μοντέλα υποδεικνύουν ότι τα εκχυλίσματα φύλλων έχουν εκτεταμένες φαρμακολογικές ιδιότητες σχετιζόμενες με την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, την αντι-οξείδωση, την αντιμετώπιση ασθενειών που σχετίζονται με το καρδιαγγειακό σύστημα. Ανεκδοτολογικά πολλοί χρήστες του N.nucifera αναφέρουν ότι η κατανάλωση εκχυλισμάτων των φύλλων ή των ανθών τους ηρεμεί και τους βάζει φυσικά σε μια φάση ενδοσκόπησης-διαλογισμού αλλά και σεξουαλικότητας.

Παχυσαρκία: Το φύλλο του λωτού είναι ένα πολύ σημαντικό φυτικό στοιχείο με εξέχουσα θέση στην πρακτική TCM. Έχει χρησιμοποιηθεί και χρησιμοποιείται σε μεγάλη κλίμακα για τον έλεγχο των λιπιδίων του αίματος και την αντιμετώπιση της υπερλιπιδαιμίας. Ποικίλες έρευνες σε ζωϊκά μοντέλα έχουν αποδείξει αυτές τις ιδιότητες.Τουλάχιστον από τις αρχές του 2010 είναι ένα πολύ δημοφιλές βοτανικό τσάι στις αγορές της Κίνας για την απώλεια του σωματικού βάρους και τη γενικότερη διαχείριση της παχυσαρκίας καθώς και μεταβολικών διαταραχών (Lin et al, 2019).

Χοληστερίνη: Η χρήση των φύλλων ή των εκχυλισμάτων μπορεί να συντελέσει στη μείωση της χοληστερίνης. Αυτό φαίνεται να οφείλεται στις συγκεντρώσεις φλαβονοειδών. Αυτά τα στοιχεία βοηθούν με τη μείωση της κακής χοληστερίνης (LDL -λιποπρωτεϊνη χαμηλής πυκνότητας), με τη μείωση της συνολικής χοληστερίνης αλλά και των τριγλυκεριδίων. Επιπλέον η ωφέλιμη διαχείριση των επιπέδων χοληστερίνης φαίνεται να προωθείται μέσω της βελτίωσης των επιπέδων καλής χοληστερίνης (HDL -λιποπρωτεϊνη υψηλής πυκνότητας).

Συκώτι: H περιεκτικότητα των φύλλων σε διάφορα φυτικά στοιχεία φαίνεται να συντελεί στην αντιμετώπιση ηπατικών διαταραχών – ειδικά αυτές που σχετίζονται με την υψηλή συγκέντρωση λιπώδων ιστών στο συκώτι. Τα φυτικά στοιχεία των φύλλων φαίνονται να βοηθούν με τη διατήρηση μιας πρωτεϊνικής ορμόνης (adiponectin) η οποία βοηθά με τη διάσπαση σύνθετων λιπών και σακχάρων.

Αλκαλοειδή και ψυχοδραστικές επιδράσεις: Οι επιστημονικές μελέτες για το φυτό υποδεικνύουν ότι τα αλκαλοειδή είναι τα κύρια βιοδραστικά στοιχεία στα φύλλα του λωτού. Η νουσιφερίνη (nuciferine) και η N-νουσιφερίνη (N-nuciferine) είναι τα δυο κυρίαρχα αλκαλοειδή στους φυτικούς ιστούς του βοτάνου. Φαίνεται ότι η νουσιφερίνη διαθέτει ιδιότητες ρύθμισης της γλυκόζης και του μεταβολισμού των λιπιδίων. Επιπλέον προωθεί την έκκριση ινσουλίνης αναστέλλοντας τη λιπογένεση ενώ παρουσιάζει και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Ψυχοδραστικές επιδράσεις: Μια άλλη ενδιαφέρουσα ιδιότητα της νουσιφερίνης είναι περισσότερο ψυχοτροπική. Σύμφωνα με την παραδοσιακή κινέζικη ιατρική, ο λωτός ηρεμεί τη συναισθηματική ταραχή. Οι ερευνητές του φυτού υποθέτουν ότι αυτό οφείλεται στη νουσιφερίνη επειδή το βιοχημικό της προφίλ υποδηλώνει ότι μπορεί να λειτουργήσει άτυπα ως “σταθεροποιητικό διάθεσης”. Τα αλκαλοειδή εκχυλίσματα φύλλων του λωτού επιδεικνύουν χαλαρωτικές, υπνωτικές και αγχολυτικές επιδράσεις μέσω της πρόσδεσης στον υποδοχέα GABA. Στο σύνολο τους τα αλκαλοειδή των φύλλων φαίνονται να αυξάνουν τα εγκεφαλικά επίπεδα GABA. Η ενεργοποίηση του μονοαμινεργικού συστήματος από τα αλκαλοειδή φαίνεται να ενισχύει αυτές τις ιδιότητες.(Ye et al., 2014).

Άνθη Λωτού

Τα άνθη του λωτού είναι πλατιά, διαμέτρου 10-25 εκατοστών. Το χρώμα τους μπορεί να είναι λευκό, ροζ ή να έχει αποχρώσεις του λευκού και του ροζ. Εκτός της πρακτικής χρήσης τους, η συμβολικότητα τους βρίσκεται πολύ “ψηλά” για πολλούς ασιατικούς πολιτισμούς και κουλτούρες (δες εδω…άρθρο για το λινκ). Παραδοσιακά τα άνθη του N.nucifera έχουν χρησιμοποιηθεί για την αντιμετωπιση της χολέρας, του πυρετού, της διάρροιας και ασθενειών που σχετίζονται με το συκώτι. Χρησιμοποιούνται και στο πλαίσιο θρησκευτικών βουδιστικών και ινδουϊστικών τελετών, απόρροια της υψηλής συμβολικής αξίας του λωτού για τους ασιατικούς πολιτισμούς. Το μέλι που προέρχεται από τους ανθούς του λωτού διαθέτει τονωτικές ιδιότητες και φαίνεται να φημίζεται για την αντιμετώπιση μολύνσεων των οφθαλμών.

Σε πρακτικό φαρμακολογικό επίπεδο ας δούμε συνοπτικά τι μας έχει διδάξει η επιστημονική έρευνα μέχρι στιγμής:

Περίοδος: Ορισμένα φυτοχημικά στοιχεία των ανθών φαίνονται να διαθέτουν αντιπηκτικές ιδιότητες. Αυτή η ιδιότητα είναι χρήσιμη για τη διαχείριση προβλημάτων που σχετίζονται με την πήξη του αίματος. Παραδοσιακά τα άνθη χρησιμοποιούνται στην Ayuverda για τη διαχείριση της έντονης αιμορραγίας κατά τη διάρκεια της περιόδου.

Διάρροια: Ο λωτός ίσως να είναι χρησιμος κατά περίπτωση για τη διαχείριση της διάρροιας. Η κατανάλωση των ανθών παρεμποδίζει τη συγκέντρωση υγρών στο μικρό έντερο. Οι αντισπασμωδικές ιδιότητες των αλκαλοειδών που εντοπίζονται τόσο στα φύλλα όσο και στα άνθη προωθούν αυτήν την ιδιότητα βοηθώντας ταυτόχρονα και με τη χώνεψη. Η συχνότητα αφόδευσης μειώνεται.

Αντιβακτηριακές ιδιότητες: Σύμφωνα με έρευνες, υδροαιθανολικά εκχυλίσματα των ανθών φαίνονται να επιδεικνύουν αντιβακτηριακές ιδιότητες.

Αφροδισιακές ιδιότητες: To κρασί του λωτού είναι ένα φημισμένο αφροδισιακό με ιστορικό χρήσης χιλιετιών. Είναι αφροδισιακό τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες. Η εμβύθιση των ανθών ή των φύλλων σε κρασί για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 2 εβδομάδων έχει ως αποτέλεσμα τη μερική εκχύλιση των αλκαλοειδών και άλλων ουσιών του φυτικού υλικού στην αλκοόλη του κρασιού. Αυτά τα στοιχεία φαίνονται να συντελούν στη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, στη δημιουργία νιτρικού οξέος αλλά και στην αύξηση ανδρογόνων και γοναδοτροπινών ενώ φαίνονται να βελτιώνουν και την υγεία του σπέρματος.

Ψυχοδραστικές επιδράσεις: Οι ψυχοδραστικές επιδράσεις εκχυλισμάτων των ανθών είναι παρόμοιες με αυτές των φύλλων. Σύμφωνα με έρευνες σε πειραματόζωα, η χορήγηση υδροαλκοολικών εκχυλισμάτων των ανθών του N.nucifera αναστέλλει τις δραστηριότητες των μονοαμινικών οξειδάσεων (MAO-A και MAO-B) και της ακετυλοχολινεστεράσης. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα εκχυλίσματα των ανθών του N.nucifera θα μπορούσαν να λειτουργήσουν δυνητικά ως νευροπροστατευτικά μέσα και μέσα ενίσχυσης της μνήμης (Prabsattroo et al., 2016).

Χρήση Λωτού & Επιφυλάξεις

Σε γενικές γραμμές συστήνεται η συμβουλή του θεράποντα ιατρού σε περίπτωση που η χρήση του βοτάνου πρόκειται να πραγματοποιηθεί σε συνδυασμό με αντιπηκτικά, μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη και αντιφλεγμονώδη φαρμακευτικά σκεύασματα.

Η χρήση του βοτάνου να αποφεύγεται κατά το θηλασμό. Η χρήση του λωτού θα πρέπει να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Η χρήση του βοτάνου θα μπορούσε να μειώσει τα επίπεδα σακχάρου του αίματος. Οπότε για τους ασθενείς με διαβήτη συστήνεται η παρακολούθηση των επιπέδων σακχάρου του αίματος ενώ ταυτόχρονα λαμβάνουν αντιδιαβητικά φάρμακα.

Ο λωτός θα μπορούσε να επιδείξει αντι-αρρυθμική ιδιότητα. Συστήνεται η παρακολούθηση των καρδιακών ρυθμών όταν ο Λωτός λαμβάνεται μαζί με αντι-αρρυμθμικά φάρμακα. Επειδή ο λωτός θα μπορούσε να μειώσει την πίεση του αίματος συστήνεται η παρακολούθηση της πίεσης του αίματος με την ταυτόχρονη λήψη φαρμάκων κατά της υπέρτασης.

Μέσα από το e-shop αλλά και από το φυσικό κατάστημα μας, σας παρέχουμε ένα εκχύλισμα Ιερού Λωτού (αναμειγμένο με εκχύλισμα Kratom) αλλά και ποικίλες μορφές ενός συγγενικού φυτού με παρεμφερείς ιδιότητες, του Μπλε Λωτού:

Εκχύλισμα Ιερού Λωτού – Kratom

Μπλε Λωτός – Άνθη

Μπλε Λωτός – Κοκκώδες Εκχύλισμα 100 x

Μπλε Λωτός – Ρητίνη 100x

Βιβλιογραφία

1) Lin Z, Zhang C, Cao D, Damaris RN, Yang P. The Latest Studies on Lotus (Nelumbo nucifera)-an Emerging Horticultural Model Plant. Int J Mol Sci. 2019;20(15):3680.

2) Wu, Y., Tan, F., Zhang, T.et al.The anti-obesity effect of lotus leaves on high-fat-diet-induced obesity by modulating lipid metabolism in C57BL/6J mice.Appl Biol Chem63,61 (2020).
3) Ohkoshi E et al. Constituents from the leaves of Nelumbo nucifera stimulate lipolysis in the white adipose tissue of mice. Planta Med 2007; 73: 1255– 1259

4) Bhardwaj A, Modi KP.A review on therapeutic potential of Nelumbo nucifera (GAERTN): The sacred Lotus.International Journal Of Pharmaceutical Sciences And Research.2016;7(1):42-54

5) Ye L.-H., He X.-X., You C., Tao X., Wang L.-S., Zhang M.-D., Zhou Y.-F., Chang Q. Pharmacokinetics of Nuciferine and N-Nornuciferine, Two Major Alkaloids From Nelumbo nucifera Leaves, in Rat Plasma and the Brain

6) Huang B, Ban XQ, He JS, Tong J, Tian J, Wang YW (2010) Hepatoprotective and antioxidant activity of ethanolic extracts of edible lotus (Nelumbo nucifera Gaertn.) leaves. Food Chem 120:873–878

7) Chen GL, Fan MX, Wu JL, et al. Antioxidant and anti-inflammatory properties of flavonoids from lotus plumule. Food Chem.2019;277:706-712

8) Subashini R, Rajadurai M (2011) Evaluation of cardioprotective efficacy of Nelumbo Nucifera leaf extracton isoproterenol-induced myocardial infarction in wistar rats. Int J Pharma Bio Sci 2:285–294

9) Nakamura S, Nakashima S, Tanabe G (2013) Alkaloid constituents from flower buds and leaves of sacred lotus (Nelumbo nucifera) with melanogenesis inhibitory activity in B16 melanoma cells. Bioorg Med Chem 21:779–787

10) Meht NR, Patel EP, Shah B, et al.Nelumbo Nucifera (Lotus): A Review on Ethanobotany, Phytochemistry and Pharmacology.Indian J Pharm Biol Res.2013;1(4):152-167.

11) Thawatchai Prabsattroo, Jintanaporn Wattanathorn, Pichet Somsapt, Opass Sritragool, “Positive Modulation of Pink Nelumbo nucifera Flowers on Memory Impairment, Brain Damage, and Biochemical Profiles in Restraint Rats”, Oxidative Medicine and Cellular Longevity, vol. 2016, Article ID 5789857, 11 pages, 2016

12) WebMD.Lotus: Uses, Side effects, Doses, Interactions

13) https://erowid.org/experiences/subs/exp_Lotus_I_Lily_Group.shtml