Πως Οι Συνήθειες Μας Επιδρούν Στην Ταυτότητα Μας (Και Αντιστρόφως)

Το παρόν άρθρο αποτελεί μετάφραση του 2ου κεφαλαίου του εκπληκτικού βιβλίου Atomic Habits από τον James Clear. Σας το προτείνουμε ανεπιφύλακτα αν ο στόχος σας είναι να βάζετε με συνέπεια καλές συνήθειες στις ζωές σας εξαλείφοντας τις κακές συνήθειες από την “εξίσωση” της ζωής! Στο τέλος του άρθρου προτείνουμε κάποια βότανα τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία παρατήρησης και αλλαγής των ταυτοτήτων μας ως άνθρωποι. Οι συνήθειες που βασίζονται στην αλλαγή της ταυτότητας ριζώνουν πολύ βαθύτερα σε σύγκριση με συνήθειες που βασίζονται στην αλλαγή αποτελεσμάτων – την παγίδα στην οποία πέφτουν οι περισσότεροι άνθρωποι που θέλουν να αλλάξουν τις ζωές τους σε διάφορα πεδία.

Η αλλαγή των συνηθειών μας αποτελεί μια πρόκληση για δυο λόγους : 1) προσπαθούμε να αλλάξουμε το λάθος πράγμα 2) προσπαθούμε να αλλάξουμε τις συνήθειες μας με λάθος τρόπους. Σε αυτό το κεφάλαιο ο συγγραφέας εστιάζει στο 1). Στα επόμενα αναφέρεται στο 2).

Το πρώτο μου λάθος λοιπόν είναι πως προσπαθώ να αλλάξω το λάθος “πράγμα”. Υπάρχουν τρία επίπεδα στα οποία λαμβάνουν χώρα οι αλλαγές. Μπορώ να εικονοποιήσω αυτά τα επίπεδα σαν τις στρώσεις ενός κρεμμυδιού.

1) Η πρώτη στρώση έχει να κάνει με την αλλαγή των αποτελεσμάτων..Αυτό το επίπεδο σχετίζεται με την αλλαγή των αποτελεσμάτων : απόκτηση μυικής μάζας, έκδοση ενός βιβλίου, η νίκη σε έναν διαγωνισμό. Οι περισσότεροι από τους στόχους που θέτω σχετίζονται με αυτό το επίπεδο αλλαγής.

2) Η δεύτερη στρώση έχει να κάνει με την αλλαγή της διαδικασίας. Αυτό το επίπεδο σχετίζεται με την αλλαγή των συνηθειών και των συστημάτων : η ενσωμάτωση ενός νέου προγράμματος στο γυμναστήριο, η τακτοποίηση του γραφείου μου για καλύτερη εργασιακή ροή, η εφαρμογή μιας πρακτικής διαλογισμού. Οι περισσότερες από τις συνήθειες που χτίζω σχετίζονται με αυτό το επίπεδο.

3) Η τρίτη, βαθύτερη στρώση έχει να κάνει με την αλλαγή της ταυτότητας μου. Αυτό το επίπεδο σχετίζεται με την αλλαγή των πεποιθήσεων μου : η κοσμοθεωρία μου, η αυτο-εικόνα μου, οι κρίσεις για τον εαυτό μου και τους άλλους. Οι περισσότερες από τις πεποιθήσεις μου, τα συμπεράσματα μου και οι προκαταλήψεις μου έχουν να κάνουν με αυτό το επίπεδο.

Τα αποτελέσματα έχουν να κάνουν με αυτά που λαμβάνουμε. Οι διαδικασίες σχετίζονται με αυτά που κάνουμε. Οι ταυτότητες μας σχετίζονται με τις πεποιθήσεις μας. Πολλοί άνθρωποι αρχίζουν τη διαδικασία αλλαγής των συνηθειών τους με το να εστιάζουν σε αυτά που θέλουν να πετυχαίνουν. Αυτό τους οδηγεί σε συνήθειες που βασίζονται στα αποτελέσματα. Η εναλλακτική είναι η δημιουργία συνηθειών που βασίζονται στην ταυτότητα. Με αυτήν την προσέγγιση, ξεκινάμε εστιάζοντας στο ποιοι θέλουμε να γίνουμε.

Φαντάσου δυο ανθρώπους που αντιστέκονται στην προσφορά ενός τσιγάρου. Όταν του προσφέρουν ένα τσιγάρο, ο πρώτος άνθρωπος λέει “Όχι ευχαριστώ. Προσπαθώ να το κόψω”. Ακούγεται σαν μια λογική απάντηση όμως αυτός ο άνθρωπος εξακολουθεί να πιστεύει πως είναι ένας καπνιστής που προσπαθεί να είναι κάποιος άλλος. Ελπίζει πως η συμπεριφορά του θα αλλάξει ενώ θα κουβαλάει τις ίδιες πεποιθήσεις.

Ο δεύτερος άνθρωπος αρνείται το τσιγάρο λέγοντας “Όχι ευχαριστώ. Δεν είμαι καπνιστής”. Είναι μια μικρή διαφορά όμως αυτή η δήλωση σηματοδοτεί μια αλλαγή ταυτότητας. Το κάπνισμα ήταν μέρος της παλιότερης ζωής του όμως αυτό δεν ισχύει πλέον. Δεν αυτο-αναγνωρίζεται ως καπνιστής.

Το συμπέρασμα είναι πως η συμπεριφορά που έρχεται σε αντίφαση με την ταυτότητα κάποιου δεν πρόκειται να έχει διάρκεια. Η απόλυτη μορφή έμφυτης κινητοποίησης εκφράζεται όταν μια συνήθεια γίνεται μέρος της ταυτότητας μου. Είναι άλλο να λέω πως είμαι ο τύπος ανθρώπου που θέλει αυτό. Και είναι πολύ διαφορετικό να λέω πως είμαι ο τύπος ανθρώπου που είναι αυτό. Όσο περισσότερο περήφανος είμαι για ένα συγκεκριμένο στοιχείο της ταυτότητας μου, τόσο περισσότερο κίνητρο θα έχω να διατηρώ τις συνήθειες που σχετίζονται με αυτή.

Πραγματική αλλαγή συμπεριφοράς = αλλαγή ταυτότητας. Μπορεί να ξεκινώ μια συνήθεια λόγω κινήτρων όμως ο μόνος λόγος που θα τη διατηρώ θα είναι αν αυτή η συνήθεια είναι μέρος της ταυτότητας μου.

*Ο στόχος δεν είναι να διαβάζω ένα βιβλίο, ο στόχος είναι να γίνω ένας αναγνώστης.

*Ο στόχος δεν είναι να τρέξω σε έναν μαραθώνιο, ο στόχος είναι να γίνω ένας δρομέας.

*Ο στόχος δεν είναι να μάθω ένα μουσικό όργανο, ο στόχος είναι να γίνω ένας μουσικός.

Το μεγαλύτερο εμπόδιο για τις θετικές αλλαγές σε οποιοδήποτε επίπεδο – ατομικό, συλλογικό, κοινωνικά – είναι η σύγκρουση της ταυτότητας μου. Οι καλές συνήθειες μπορεί να μου φαίνονται ως λογική προσέγγιση όμως αν συγκρούονται με την ταυτότητα μου, θα αποτυγχάνω να τις κάνω πράξη.

Οι προηγούμενες παράγραφοι με οδηγούν σε μια σημαντική ερώτηση : Εάν οι πεποιθήσεις μου και η κοσμοθεωρία μου παίζουν τόσο σημαντικό ρόλο για τη συμπεριφορά μου, από που προέρχονται; Πως ακριβώς σχηματίζεται η ταυτότητα μου; Και πως μπορώ να δίνω έμφαση σε νέες πτυχές της ταυτότητας μου οι οποίες με υπηρετούν και σταδιακά θα “σβήνουν” τα κομμάτια που με εμποδίζουν;

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΥΟ ΒΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΜΟΥ

1. Αποφασίζω ποιος τύπος ανθρώπου θέλω να είμαι.

2. Το αποδεικνύω στον εαυτό μου με μικρές νίκες.

Πρώτα αποφασίζω ποιος θέλω να είμαι. Σε ατομικό επίπεδο, σε επίπεδο ομάδας, σε επίπεδο μιας κοινότητας, σε επίπεδο ενός έθνους. Για τι θέλω να πολεμώ; Ποιες είναι οι αρχές και οι αξίες μου; Ποιος θέλω να γίνω;

Αυτές είναι μεγάλες ερωτήσεις και πολλοί άνθρωποι δεν είναι σίγουροι από που να ξεκινήσουν – όμως ξέρουν τι αποτελέσματα θέλουν να πετυχαίνουν: τούμπανους κοιλιακούς, λιγότερο στρες, διπλάσιο μισθό κτλ. Μπορώ να ξεκινώ από εκεί και να το πηγαίνω αντίστροφα από τα αποτελέσματα που θέλω στον τύπο ανθρώπου που θα μπορούσε να πετυχαίνει αποτελέσματα σαν αυτά. Μπορώ να με ρωτάω “Ποιος είναι ο τύπος ανθρώπου που θα έχει τα αποτελέσματα που θέλω”; Ποιος είναι ο τύπος ανθρώπου που θα μπορούσε να χάσει 20 κιλά; Ποιος είναι ο τύπος ανθρώπου που θα μπορούσε να μάθει μια καινούρια γλώσσα; Ποιος είναι ο τύπος ανθρώπου που θα πορούσε να τρέχει μια πετυχημένη start-up;

Για παράδειγμα, “Ποιος είναι ο τύπος ανθρώπου που θα μπορούσε να γράψει ένα βιβλίο”; Μάλλον είναι κάποιος που είναι συνεπής και αξιόπιστος. Έτσι η εστίαση μου μεταβάλλεται από τη συγγραφή ενός βιβλίου (βασισμένος στο αποτέλεσμα) στο να είμαι ο τύπος ανθρώπου που είνα συνεπής και αξιόπιστος (βασισμένος στην ταυτότητα).

Όταν θα έχω μια καλή κατανόηση του ποιος θέλω να είμαι, μπορώ να ξεκινήσω κάνοντας μικρά βήματα για ενίσχυση της επιθυμητής μου ταυτότητας. Έχω μια φίλη που έχασε πάνω από 50 κιλά ρωτώντας τον εαυτό της “Τι θα έκανε ένας υγιής άνθρωπος”; Όλη μέρα κάθε μέρα, χρησιμοποιούσε αυτήν την ερώτηση ως οδηγό. Ένας υγιής άνθρωπος θα περπατούσε ή θα έπαιρνε ταξί; Ένας υγιής άνθρωπος θα έπαιρνε ένα δίπιτο ή μια σαλάτα; Σκέφτηκε πως αν δρούσε με συνέπεια και αξιοπιστία σταθερά όπως θα δρούσε ένας άνθρωπος που τρώει υγιεινά, τελικά θα γινόταν αυτός ο άνθρωπος. Είχε δίκιο.

Η εστίαση μου πάντα θα πρέπει να έχει να κάνει με το πως θα γίνομαι ο τύπος ανθρώπου που θέλω, όχι πως θα πετυχαίνω ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Οι συνήθειες μου έχουν μεγάλη σημασία επειδή με βοηθούν να γίνομαι ο τύπος ανθρώπου που θέλω να είμαι. Είναι το κανάλι μέσα από το οποίο αναπτύσσω τις βαθύτερες πεποιθήσεις για τον εαυτό μου. Κυριολεκτικά, γίνομαι οι συνήθειες μου.

ΣΥΝΟΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 2

Υπάρχουν τρία επίπεδα αλλαγής:

1) Αλλαγή βασισμένη στα αποτελέσματα

2) Αλλαγή βασισμένη στη διαδικασίας

3) Αλλαγή βασισμένη στην ταυτότητα

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να αλλάζω τις συνήθειες μου είναι να εστιάζω όχι σε αυτό που θέλω να πετύχω μα στο ποιος θέλω να είμαι.

Η ταυτότητα μου πηγάζει από τις συνήθειες μου. Κάθε πράξη είναι μια “ψήφος” για τον τύπο ανθρώπου που θέλω να είμαι.

Το να γίνομαι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου απαιτεί να επεξεργάζομαι συνεχώς τις πεποιθήσεις μου και να βελτιώνω και να επεκτείνω την ταυτότητα μου.

Ο πραγματικός λόγος που οι συνήθειες έχουν σημασία δεν είναι επειδή μου φέρνουν καλύτερα αποτελέσματα (παρόλο που το πετυχαίνουν και αυτό). Ο πραγματικός λόγος που οι συνήθειες μου έχουν τόσο μεγάλη σημασία είναι επειδή μπορούν να αλλάζουν τις πεποιθήσεις μου για μένα.

ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΒΑΛΟΥΜΕ ΚΑΠΟΙΑ ΒΟΤΑΝΑ ΣΤΗΝ “ΕΞΙΣΩΣΗ” ΤΗΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ ΤΟΥ ΠΟΙΟΙ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ

Υπάρχουν κάποια βότανα τα οποία μπορούν να είναι ιδιαίτερα χρήσιμα ως εργαλεία για την αποκάλυψη απαντήσεων σε σημαντικές ερωτήσεις όπως είναι για παράδειγμα η ερώτηση “Ποιος θέλω να είμαι”;

Για κάποια από αυτά έχω γράψει άρθρα στο BLOG. Και έχοντας ως βάση αυτά τα βότανα μπορούμε να κάνουμε και άλλες συμπληρωματικές βοτανολογικές προτάσεις αρκεί να έρθετε σε επαφή μαζί μας. Ακολουθούν ορισμένα άρθρα που ενδεχομένως θα βρείτε χρήσιμα:

Amanita Spp : https://ethosherbals.com/wiki/smartshop/amanita-muscaria-other-amanitas-a-guide/

Banisteriopsis Caapi : https://ethosherbals.com/wiki/smartshop/banisteriopsis-caapi-traditional-usage-and-western-world/

Microdosing Iboga : https://ethosherbals.com/wiki/smartshop/microdosing-iboga/

Salvia Divinorum : https://ethosherbals.com/wiki/smartshop/salvia-shaman-use-of-leaves/

Syrian Rue : https://ethosherbals.com/wiki/smartshop/syrian-rue-guide/

Αυτά και πολλά άλλα βότανα και τα εκχυλίσματα τους μπορείτε να τα βρείτε στο section του Smartshop του ηλεκτρονικού καταστήματος μας :

Ethos Herbals Smartshop

https://ethosherbals.com/product-category/smartshop/